Ekonomia jest nauką, która przydaje się w życiu każdego człowieka. Na co dzień, przy wielu czynnościach mamy kontakt z różnymi ekonomicznymi mechanizmami. W interesie każdego człowieka leży znajomość choćby podstawowych pojęć z zakresu ekonomii. Inflacja oraz deflacja to hasła, które każdy zna z telewizji, gazet, czy też ze szkoły. Co jednak dokładnie kryje się pod tymi słowami?
Czym jest inflacja?
Inflację zdefiniować można w najprostszy sposób jako wzrost cen, który utrzymuje się przez dłuższy czas w gospodarce kraju. Dzięki temu wartość pieniędzy, które posiadamy, systematycznie spada. Dokładnie oznacza to, że za tę samą sumę pieniędzy z upływem czasu, jesteśmy w stanie kupić mniej dóbr i usług. Inflacja oznacza zmniejszenie siły nabywczej pieniądza.
Podstawowe przyczyny inflacji:
- zbyt duże zwiększenie podaży pieniądza
- zła struktura gospodarki
- szybki wzrost kosztów wytwarzania dóbr
- zbyt duże wydatki państwa, większe od wpływów
- zbyt wiele inwestycji, które są finansowane przez państwo
Rodzaje inflacji
Wyróżnić możemy kilka rodzajów inflacji, ze względu na przyczynę, którą są spowodowane:
- popytowa – gdy występuje nadwyżka popytu na dobra i usługi, nad podażą na te dobra
- kosztowa – gdy wzrosty cen są spowodowane przez rosnące koszty produkcji
- popytowo-kosztowa – występuje, gdy struktura produkcji jest źle dostosowana do zapotrzebowania, które zgłaszają kupujący
Można także rozróżnić kilka typów inflacji, ze względu na tempo wzrostu cen:
- pełzająca – jest to inflacja, która jest kontrolowana, poziom inflacji to kilka procent
- krocząca – poziom tej inflacji to kilkanaście procent, może ona zakłócać przebieg różnych procesów w gospodarce, może wymknąć się spod kontroli
- galopująca – inflacja tego rodzaju wynosić może kilkadziesiąt procent, może powodować wyhamowanie wzrostu gospodarki
- hiperinflacja – bardzo ogromne tempo wzrostu cen, pieniądze mogą tracić sporo na wartości nawet z dnia na dzień, jest bardzo groźna dla gospodarki państwa
Czym jest deflacja?
Jest to zjawisko, które jest przeciwieństwem opisanej powyżej inflacji. Jest to wzrost wartości pieniądza. Wskutek tego procesu zwiększa się siła nabywcza pieniądza w danym kraju, czyli za tę samą kwotę pieniędzy z czasem możemy kupować coraz więcej dóbr i usług. Deflację zdefiniować można jako spadek cen towarów i usług występujący w długim czasie.
Deflacja jest procesem, który w dzisiejszych światowych gospodarkach nie jest spotykane. Był to proces popularny w XIX wieku. Aktualnie wzrost wartości pieniędzy nie występuje, państwa decydują się na utrzymywanie kontrolowanej, niewielkiej inflacji. Proces deflacji spowodowany może być wieloma przyczynami, które są związane z procesami zachodzącymi w gospodarce.
Podstawowe przyczyny deflacji:
- recesja gospodarcza
- zbyt wysokie oprocentowanie lokat w bankach
- spłata zobowiązań kredytowych i pożyczkowych, przy jednoczesnym braku emisji waluty oraz wstrzymaniu akcji kredytowej
- brak odpowiedniej emisji pieniądza w porównaniu ze wzrostem gospodarczym
Preferowana jest inflacja
Aktualnie wielu specjalistów uważa, że najlepszym procesem dla gospodarki oraz dla konsumentów jest inflacja pełzająca. Występuje ona wtedy, gdy poziom wzrostu cen nie przekracza 5 procent w skali roku. Dzięki kontrolowanej inflacji nie występują żadne negatywne skutki dla gospodarki krajowej.