Jednym z podstawowych zadań każdej instytucji bankowej jest udzielanie kredytów. Kredyt to jeden z produktów finansowych oferowanych przez bank, zwykle na określony cel, czas i procent. Bank na podstawie umowy kredytowej przekazuje kredytobiorcy określoną sumę pieniędzy i oczekuje, że ten zwróci ją zgodnie z ustaleniami, w określonym czasie. Czas ten liczy się w dniach, miesiącach oraz latach. Bank, z racji udzielenia kredytu, otrzymuje od kredytobiorcy odsetki kredytowe, ich wielkość zależy od kwoty kredytu. To właśnie odsetki kredytowe oraz marża banku stanowią koszt kredytu dla kredytobiorcy a przychód dla kredytodawcy. Kredyty bankowe udziela się zarówno klientom indywidualnym banków jak i firmom, bez względu na ich formę prawną.
Kredyt gotówkowy
Kredyt gotówkowy, wbrew nazwie, wypłacany jest najczęściej bezgotówkowo, czyli w formie przelewu na konto kredytobiorcy, który po jego otrzymaniu może go wykorzystać na dowolny cel. Bank nie kontroluje wydatków z tego tytułu. Zgoda obu stron na warunki kredytu finalizowana jest umową, w której znajduje się też forma zabezpieczenia dla banku, jaką jest najczęściej oświadczenie kredytobiorcy na dobrowolne poddanie się egzekucji w razie zaprzestania spłaty. Większość banków obliguje kredytobiorcę do wykupienia ubezpieczenia spłaty kredytu, co jest dla niego dodatkowym kosztem. Przy większych kwotach niektóre z instytucji oczekują, że klient wskaże poręczycieli – żyrantów kredytu lub podpisze dodatkowe zabezpieczenie jakim jest weksel in blanco, zgodzi się również na blokadę środków na rachunku klienta. Inną formą zabezpieczenia kredytu gotówkowego jest zastaw rejestrowy samochodu.
Oprocentowanie i raty kredytów gotówkowych
Zarówno kredyt gotówkowy jak i pozostałe formy kredytowania mogą charakteryzować się spłatą w ratach o stałej wysokości lub ratach malejących. Stałe raty spłacane w takiej samej wysokości, co miesiąc, przez cały okres umowy, zawierają zarówno równą część długu jak i jego odsetki. Mimo, że kwota raty jest stała, proporcje składowych wchodzących w to zobowiązanie ulega zmianie. W pierwszej fazie spłaca się więcej odsetek a mniej kapitału, w drugiej odwrotnie.
W przypadku rat malejących w raz z upływem czasu, wysokość miesięcznej raty systematycznie się obniża. W skład raty wchodzi stała kwota kapitału oraz malejące, wraz z upływem czasu, odsetki. System malejących rat jest zwykle korzystniejszy dla kredytobiorcy, kapitał kredytu spłacany jest szybciej a suma odsetek niższa, niż w przypadku rat stałych.
Oprocentowanie stałe kredytu charakteryzuje się niezmiennością podczas całego okresu spłaty, natomiast oprocentowanie zmienne zależy od wysokości marży banku oraz wskaźnika WIBOR – oprocentowania obowiązującego w danym okresie na rynku pożyczek międzybankowych.
Kredyt konsolidacyjny
Kredyt konsolidacyjny jest kredytem celowym przeznaczonym na spłatę zaciągniętych wcześniej zobowiązań. Wszystkie posiadane kredyty: gotówkowe, samochodowe, ratalne, mieszkaniowe, debety i limity można połączyć w jeden wspólny kredyt konsolidacyjny i spłacać je co miesiąc jedną wspólną ratą. Kredyty konsolidacyjne są charakterystyczne dla instytucji bankowych, to nimi bank wygasza zobowiązania klienta w innych bankach. Ważną jego cechą jest fakt, że otrzymane środki nie przechodzą do rąk kredytobiorcy, to bank reguluje należności klienta. Dzięki wydłużonemu okresowi spłaty kredytu comiesięczna rata będzie niższa niż suma wszystkich rat spłacanych oddzielnie, jednak koszt kredytu konsolidacyjnego będzie wyższy.
Kredyt hipoteczny
Kredyt hipoteczny to podstawowy produkt finansowy przeznaczony na finansowanie zakupu domu lub mieszkania. To długoterminowy, nawet na 30 lat, kredyt bankowy, którego zabezpieczeniem jest hipoteka na nieruchomości będącej przedmiotem kredytu. Hipoteka ustanawiana jest na rzecz banku udzielającego kredyt w postaci prawa użytkownika wieczystego lub prawa własności. Na koszt kredytu hipotecznego składają się: kwota kredytu, koszt kredytu w postaci ubezpieczenia, prowizji bankowej, oprocentowania, a także koszt ustanowienia hipoteki, w tym opłacenie notariusza i wpisu do księgi wieczystej. Wszystkie koszty rozłożone są w ratach kredytu.