Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa oboje rodzice muszą łożyć na utrzymanie dziecka. Zdarza się, że jedna ze stron próbuje uchylać się od tego obowiązku. Jeśli na mocy przyznanego wyroku sądu alimenty zostały zasądzone, osobie uprawnionej przysługuje prawo do wyegzekwowania obowiązku alimentacyjnego. Można to zrobić na kilka sposobów.
Egzekucja alimentów przez komornika
Rodzic musi dostarczyć komornikowi ugodę lub decyzję sądu. Wyrok sądu wraz z klauzulą wykonalności umożliwia komornikowi podjęcie działań i stanowi podstawę do przystąpienia przez niego do egzekucji komorniczej. W celu szybszego podjęcia czynności przez komornika można udostępnić mu informacje dotyczące niesumiennego rodzica w tym: miejsce jego pracy, pobytu czy stanu majątkowego[1]. Jeśli strona występująca o wypłatę alimentów nie posiada wiedzy o dłużniku komornik uzyskuje takie wiadomości przy pomocy organów ścigania. Pierwszy krok podjęty na drodze egzekucji komorniczej to zajęcie wynagrodzenia za pracę. W przypadków alimentów ściąganych z pensji z tytułu umowy o pracę komornik może zająć maksymalnie do 60% wynagrodzenia.
Świadczenie z Funduszu Alimentacyjnego
Zdarza się, że egzekucja komornicza staje się bezskuteczna i wtedy rodzic może wystąpić o przyznanie świadczeń alimentacyjnych z tzw. Funduszu Alimentacyjnego. Wypłata środków z tego funduszu jest w kompetencjach urzędu miasta lub gminy albo ośrodkach im podległych na wniosek zainteresowanej strony. Pieniądze w ramach tego rozwiązania są przyznawane na dziecko, które[2]:
– nie ukończyło 18 lat,
– uczy się lub studiuje – do ukończenia 25 lat,
– posiada orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności – bez ograniczeń wiekowych.
Podstawowym warunkiem decydującym o przyznaniu środków z Funduszu Alimentacyjnego jest kryterium dochodowe. Przeciętny miesięczny dochód netto na członka rodziny nie może przekroczyć sumy 725 zł. Kwota wypłat z funduszu będzie równa kwocie przyznanej przez sąd, ale nie może być wyższa niż 500 zł.
Jak odzyskać zaległe alimenty z pomocą gminy?
Środki z Funduszu Alimentacyjnego podlegają zwrotowi przez uchylającego się od alimentów i stanowią podstawę do dochodzenia roszczeń przez gminę. Będzie ona również podejmowała działania wobec dłużnika w przypadku jeśli osoba uprawniona do pobierania świadczenia alimentacyjnego, nie otrzymała należnych środków, a wystąpiła z wnioskiem o egzekucję administracyjną w urzędzie gminy. Postępowanie wobec dłużnika alimentacyjnego sprowadza się do kilku kroków:
– mobilizacji dłużnika do podjęcia pracy,
– przeprowadzenia wywiadu alimentacyjnego,
– pobrania oświadczenia majątkowego od dłużnika.
Jeśli te działania nie przyniosą zamierzonego efektu gmina może np. zabrać na jakiś czas dłużnikowi prawo jazdy lub podjąć ostateczne kroki i wystąpić z wnioskiem do prokuratury o wszczęcie postępowania w związku z uchylaniem się od obowiązku alimentacyjnego.
Pozyskanie alimentów od rodziny dłużnika
Jeśli rodzic nie płaci alimentów może to stanowić przesłankę do ubiegania się przed sądem o wypłatę środków od jego rodziny. Obowiązek alimentacyjny w pierwszej kolejności przejmują po rodzicach dziadkowie, a następnie dorosłe rodzeństwo dziecka. Zasady przejmowania obowiązku płacenia alimentów są uregulowane w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym.
[1] www.prawo.gazetaprawna.pl/artykuly/969601,sposoby-na-odzyskanie-zaleglych-alimentow.html
[2] www.zadluzenia.com/artykul/jak-odzyskac-zalegle-alimenty/